Πόνος στον αυχένα

Τι είναι ο πόνος στον αυχένα;

Ο πόνος στον αυχένα, γνωστός και ως αυχεναλγία, αναφέρεται στον πόνο που εκδηλώνεται στην αυχενική μοίρα τηςσπονδυλικής στήλης, κάτω από τη βάση του κρανίου. Αποτελεί σύνηθες σύμπτωμα των ασθενών που επισκέπτονται το ορθοπαιδικό ιατρείο και οφείλεται συνήθως σε σπασμό των μυών της αυχενικής μοίρας.

Μπορεί να εμφανιστεί ως πόνος που περιορίζεται στην περιοχή του αυχένα ή ως ριζιτικός πόνος (που αντανακλά σε άλλα σημεία, όπως οι ώμοι ή τα άνω άκρα). Ο πόνος μπορεί να είναι οξύς (διάρκειας από λίγες ημέρες έως τρεις εβδομάδες) ή χρόνιος .

Ο πόνος στον αυχένα μπορεί να παρεμποδίσει τις καθημερινές δραστηριότητες των ασθενών και να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα της ζωής τους, εάν δεν αντιμετωπιστεί κατάλληλα και έγκαιρα.

Ποιοι είναι οι προδιαθεσιακοί παράγοντες εμφάνισης αυχεναλγίας;

Οι παράγοντες που ακολουθούν δεν προκαλούν άμεσα τον πόνο, αλλά αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισής του:

• Η ηλικία αποτελεί παράγοντα που συμβάλλει στη σταδιακή φθορά των δομών του αυχένα. Αυτή η φθορά με την πάροδο των χρόνων ενδέχεται να προκαλέσει πόνο στον αυχένα.
• Το φύλο επηρεάζει την εμφάνιση του πόνου στον αυχένα, καθώς οι γυναίκες παρουσιάζουν ελαφρώς μεγαλύτερη προδιάθεση.
• Καθιστική ζωή και έλλειψη άσκησης, που μειώνουν την ενδυνάμωση των μυών τησ σπονδυλικής στήλης.
• Παρατεταμένη χρήση υπολογιστή ή κινητού.
• Ψυχολογικοί παράγοντες όπως χρόνιο στρες, άγχος και καταθλιπτική διάθεση.
• Κακή ποιότητα ύπνου και ανεπαρκής ανάπαυση.
• Χαμηλό κοινωνικό ή εργασιακό δίκτυο υποστήριξης, καθώς και υψηλό εργασιακό στρες.
• Γενετική τάση για εκφυλιστικές ή αυτοάνοσες παθήσεις.

Ποια είναι τα αίτια εμφάνισης αυχεναλγίας;

Ο πόνος στον αυχένα συνήθως οφείλεται σε μηχανικούς ή παθολογικούς παράγοντες που επηρεάζουν τους μυς, τις αρθρώσεις, τα νεύρα ή τους μεσοσπονδύλιους δίσκους.

Τα κύρια αίτια περιλαμβάνουν:

• Μυϊκή καταπόνηση, συχνά λόγω κακής στάσης ή απότομης κίνησης, με αποτέλεσμα τη σύσπαση των αυχενικών μυών.
• Αρθρίτιδα και εκφυλιστικές αλλαγές στην αυχενική μοίρα, που προκαλούν στένωση του σπονδυλικού σωλήνα,  φλεγμονή και δυσκαμψία.
• Κήλες μεσοσπονδύλιου δίσκου, με αποτέλεσμα να πιέζονται τα νεύρα που εξέρχονται από την σπονδυλική στήλη και και προκαλείται πόνος που ακτινοβολεί στα χέρια (αυχενική ριζίτιδα).
• Κάκωση του αυχένα από άμεση πλήξη ή απότομη κίνηση.
• Ινομυαλγία, που εκδηλώνεται με διάχυτο μυοσκελετικό πόνο και αυξημένη ευαισθησία στους μύες της ράχης.
• Αυτοάνοσα νοσήματα όπως ρευματοειδής αρθρίτιδα, αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα ή λύκος, οι οποίες προκαλούν φλεγμονή στις αρθρώσεις του αυχένα.

Ποια είναι τα συχνότερα συμπτώματα που συνοδεύουν την αυχεναλγία και πρέπει να ανησυχήσουν τον ασθενή;

• Πόνος που δεν υποχωρεί μέσα σε λίγες ημέρες ή επιδεινώνεται σταδιακά, παρά την ξεκούραση ή την φαρμακευτική αγωγή.
• Πόνος που επεκτείνεται προς τους ώμους, τα άνω άκρα ή τα δάχτυλα.
• Μούδιασμα, τσιμπήματα ή αίσθημα αδυναμίας στα χέρια, ενδεικτικά συμπτώματα πιθανής συμπίεσης νεύρου.
• Απώλεια μυϊκής ισχύος ή δυσχέρεια στη συγκράτηση και χειρισμό αντικειμένων.
• Ζάλη, απώλεια ισορροπίας ή πονοκέφαλος με αφετηρία την περιοχή του αυχένα.
• Πόνος που εμφανίζεται ύστερα από κάποιον τραυματισμό, όπως τροχαίο ή πτώση.
• Εμφάνιση πυρετού ή ρίγους.
• Ανεξήγητη απώλειας βάρους.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η αξιολόγηση του πόνου στον αυχένα γίνεται μέσα από μια λεπτομερή κλινική εξέταση του ασθενούς, που περιλαμβάνει τη λήψη αναλυτικού ιστορικού, τη φυσική εξέταση και, όπου κριθεί απαραίτητο, ειδικές διαγνωστικές εξετάσεις. 

Ο ορθοπαιδικός εξετάζει το πότε ξεκίνησε ο πόνος, τους παράγοντες που τον προκαλούν ή τον επιδεινώνουν, καθώς και πιθανά συνοδευτικά συμπτώματα, όπως πόνος, μούδιασμα, αδυναμία στα άκρα.

Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει έλεγχο κινητικότητας, μυϊκής ευαισθησίας και νευρολογικής λειτουργίας (αντανακλαστικά, αισθητικότητα, μυϊκή ισχύς). Αν απαιτείται, πραγματοποιούνται απεικονιστικές εξετάσεις (ακτινογραφία, μαγνητική ή αξονική) για τον εντοπισμό τυχόν βλαβών. Συμπληρωματικά, μπορεί να ζητηθούν ηλεκτρομυογράφημα ή αιματολογικές εξετάσεις για την περαιτέρω διερεύνηση της υποκείμενης αιτίας του πόνου.

Η σωστή διάγνωση είναι καθοριστική, γιατί επιτρέπει στον γιατρό να εξατομικεύσει τη θεραπεία, να εντοπίσει έγκαιρα πιθανές επιπλοκές και να καθοδηγήσει τον ασθενή προς τη βέλτιστη αποκατάσταση.

Πώς αντιμετωπίζεται και τι θεραπευτικές επιλογές υπάρχουν;

Η αντιμετώπιση του πόνου στον αυχένα εξαρτάται από την αιτία, τη διάρκεια και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Ο κύριος στόχος της θεραπείας είναι η ανακούφιση του πόνου, η αποκατάσταση της κινητικότητας του αυχένα και η πρόληψη υποτροπών.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η θεραπεία ξεκινά με συντηρητικά μέσα, όπως ξεκούραση, ήπιες διατάσεις και αποφυγή επαναλαμβανόμενων κινήσεων που προκαλούν πόνο. Παράλληλα, η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει τη χρήση αναλγητικών, αντιφλεγμονωδών και μυοχαλαρωτικών, προσαρμοσμένων στη βαρύτητα των συμπτωμάτων.

Επιπλέον, η φυσικοθεραπεία κατέχει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση συμπτωμάτων. Μέσω ειδικών ασκήσεων ενδυνάμωσης και βελτίωσης της στάσης, ο ασθενής σταδιακά ανακτά τηλειτουργικότητα και τη σταθερότητα του αυχένα. Επιπλέον, εφαρμογές όπως θερμά επιθέματα, υπέρηχοι, laser και μαλάξεις συμβάλλουν στη χαλάρωση των μυών και στην ανακούφιση του πόνου.

Σε περιπτώσεις που ο πόνος συνδέεται με εκφυλιστικές αλλοιώσεις ή πίεση νεύρου, μπορεί να εφαρμοστούν ενέσιμες θεραπείες (π.χ. εγχύσεις κορτικοστεροειδών) ενώ, όταν τα συμπτώματα επιμένουν ή επιδεινώνονται, εξετάζεται το ενδεχόμενο της χειρουργικής αντιμετώπισης, με στόχο την αποσυμπίεση των νεύρων και τη σταθεροποίηση της αυχενικής μοίρας.

Τέλος, η διαχείριση του στρες, η βελτίωση της εργονομίας στον χώρο εργασίας και η σωστή στάση σώματος αποτελούν απαραίτητα μέτρα πρόληψης. Η εκπαίδευση του ασθενούς σε τεχνικές ενδυνάμωσης και διάτασης της σπονδυλικής στήλης συμβάλλει ουσιαστικά στην πρόληψη νέων επεισοδίων πόνου.

Σε περίπτωση που παρουσιάσετε πόνο στον αυχένα, επικοινωνήστε με τον άρτια εκπαιδευμένο Χειρουργό Ορθοπαιδικό Γεώργιο Κόλλια, για μια άμεση και αποτελεσματική λύση στο πρόβλημα σας.